121216 初版

私のpageの著作権は放棄していません。 南麻布広男が所有しています。 常識の範囲でお使いください。 私は無償だと思って書いています。 例えば,これを無断で使って利益を得てはいけません。

もどる

四面体OABCの体積を計算せよ。

三角形OBCを底面としたとき,高さARの長さを出すには,
いろいろな手法があるが,
今回は 正射影 の考えを使ってみる。

∠OAR=θとして,
\(\cos\theta=\dfrac{\overrightarrow{\rm AO}\cdot\overrightarrow{\rm AR}}{|\overrightarrow{\rm AO}||\overrightarrow{\rm AR}|}\)
よって, \({\rm AR}={\rm OA}\cos\theta=\dfrac{\overrightarrow{\rm AO}\cdot\overrightarrow{\rm AR}}{{\rm AR}}\)
つまり, \({\rm AR}=\sqrt{\overrightarrow{\rm AO}\cdot\overrightarrow{\rm AR}}\)
\({\rm AR}=\sqrt{\overrightarrow{\rm AO}\cdot\overrightarrow{\rm AR}}\) \(=\sqrt{(\vec{a}\cdot\vec{a})-(\vec{a}\cdot\vec{b})s-(\vec{a}\cdot\vec{c})t}\)

体積は
\(V=\dfrac{1}{3}S\cdot{\rm AR}\)
行列式の記号を用意する。
\(\left| \begin{array}{cc} a & b\cr c & d\cr \end{array} \right|=ad-bc\)
\(\left| \begin{array}{ccc} a_{11} & a_{12} & a_{13}\cr a_{21} & a_{22} & a_{23}\cr a_{31} & a_{32} & a_{33}\cr \end{array} \right|= a_{11}\left|\begin{array}{cc} a_{22} & a_{23}\cr a_{32} & a_{33}\cr \end{array}\right| -a_{12}\left|\begin{array}{cc} a_{21} & a_{23}\cr a_{31} & a_{33}\cr \end{array}\right| +a_{13}\left|\begin{array}{cc} a_{21} & a_{22}\cr a_{31} & a_{32}\cr \end{array}\right| \)
\(s\), \(t\) は クラメルの公式 を使って,
\(\varDelta_a= \left| \begin{array}{cc} \vec{b}\cdot\vec{b} & \vec{b}\cdot\vec{c}\cr \vec{c}\cdot\vec{b} & \vec{c}\cdot\vec{c}\cr \end{array} \right|\), \(\varDelta_b= \left| \begin{array}{cc} \vec{b}\cdot\vec{a} & \vec{b}\cdot\vec{c}\cr \vec{c}\cdot\vec{a} & \vec{c}\cdot\vec{c}\cr \end{array} \right|\), \(\varDelta_c= \left| \begin{array}{cc} \vec{b}\cdot\vec{a} & \vec{b}\cdot\vec{b}\cr \vec{c}\cdot\vec{a} & \vec{c}\cdot\vec{b}\cr \end{array} \right|\), とおいて, \(s=\dfrac{\varDelta_b}{\varDelta_a}\), \(t=-\dfrac{\varDelta_c}{\varDelta_a}\)

また,

\(S=\dfrac{1}{2}\sqrt{\varDelta_a}\)

よって,

\(V=\dfrac{1}{6}\sqrt{(\vec{a}\cdot\vec{a})\varDelta_a -(\vec{a}\cdot\vec{b})\varDelta_b +(\vec{a}\cdot\vec{c})\varDelta_c }\)

したがって,

\(\varDelta=\left| \begin{array}{ccc} \vec{a}\cdot\vec{a} & \vec{a}\cdot\vec{b} & \vec{a}\cdot\vec{c}\cr \vec{b}\cdot\vec{a} & \vec{b}\cdot\vec{b} & \vec{b}\cdot\vec{c}\cr \vec{c}\cdot\vec{a} & \vec{c}\cdot\vec{b} & \vec{c}\cdot\vec{c}\cr \end{array} \right|\) とおいて, \(V=\dfrac{1}{6}\sqrt{\varDelta}\)